Молиявий пирамида қурбонига айланмаслик қоидалари

Oбуна бўлиш
Бугунги кунда молиявий пирамидалар дунёнинг турли бурчакларида гуллаб-яшнамоқда. Улар майда фирибгарлик шаклидан тортиб кенг кўлам(мамлакат миқёсида) схемаси кўринишида бўлиши мумкин. Аммо, улар қандай кўринишга эга бўлишларидан қатъий назар, пирамидалар бир тамойил асосида ишлайди ва бир хил якун топади.

Молиявий пирамида одамлар ишончини қозониш орқали амалга ошириладиган фирибгарлик ҳисобланади. Пирамида доимий тарзда пул маблағларини жалб этишга асосланади. Бунда пирамиданинг илк иштирокчиларига фойда кейинги сармоячилар ҳисобидан қопланади.

Аммо, катта пул ваъда қилинган вақтда, бепул пишлоқ фақат қопқонда бўлишини ёдингизга келтирсангиз бўлгани.

Сўнгги вақтда Ўзбекистонда катта шов-шувга айланган "Аҳмадбой" билан боғлиқ машмашалар ана шундай фирибгарликка ёрқин мисол бўла олади.

Аҳмаджон Турсунбоевнинг молиявий пирамидаси фош қилиниши - Sputnik Ўзбекистон
Махсус репортаж: Аҳмадбой пирамидасининг оламшумул қулаши
Кўпчиликнинг эътиборини тортган мазкур воқеа бундан 4-5 йил олдин бошланган. Ўшанда чинозликлар орасида "Олмазор қўрғонида яшайдиган Аҳмад одамлардан пул, қорамол, автомашиналарни бир йилда икки баробар қилиб қайтариш шарти билан қабул қилаётган эмиш" деган гап-сўзлар тарқалди. Наҳотки, ҳеч қандай меҳнатсиз бир зумда бир сўмни икки сўм қилиш мумкин бўлса? Аммо аҳолининг ишончига киришга қаратилган урунишлар зое кетмади ва осон йўл билан бойиб кетишни истаганлар бирин-кетин Аҳмадни эшигини қоқиб кела бошлади.

Берган пули ёки молини икки баробар қилиб қайтариб ола бошлаган мижозлар янги мижозларни бошлаб келади. Айни пайтда аҳоли орасида саҳоватпеша, бир сўзли, одамоҳун деган тасаввур мустаҳкам шакллана бошлади.
Аҳмаднинг фаолияти айниқса 2015 йилнинг оҳирларига келиб жуда кенгайиб кетди. Бу пайтга келиб Аҳмаднинг атрофида қонунчиликдан унча-бунча хабари бор одамлар маслаҳатчи сифатида пайдо бўлди. Уларнинг йўл-йўриғи билан Турсунбоев ўзининг фаолиятини ҳуқуқий жиҳатдан асослайдиган бирор тузилмага асос солишга киришади ва 2016 йилнинг 12 январида "Чиноз авто ҳамкор" масъулияти чекланган жамияти ҳамда "Чиноз ҳалол чорва" фермер хўжалигини ташкил қилди. Давлат рўйхатидан ўтган икки МЧЖга кўп йиллар нуфузли идораларда ишлаб келган мутахассислар жалб қилинди.

Ана шундай фирибгарлар қурбонига айланмаслик учун, инфографикамизни диққат билан ўқиб чиқишни маслаҳат берамиз. Фирибгарликка асосланган молиявий пирамидалар қандай ишлаши, сиз учун шубҳали туюлган келишувларни таклиф қилишса, нималарга эътибор бериш лозимлигини англаб оласиз, ва шунда, ўзингизни ҳам, яқинларингизни ҳам вақтида тўхтатиш имконига эга бўласиз, деган умиддамиз.

Янгиликлар лентаси
0