https://sputniknews.uz/20211111/bolalarga-oqishni-orgatish-ozbek-tili-oqituvchisi-xalqaro-tanlovda-golib-boldi-21302150.html
Болаларга ўқишни ўргатиш: ўзбек тили ўқитувчиси халқаро танловда ғолиб бўлди
Болаларга ўқишни ўргатиш: ўзбек тили ўқитувчиси халқаро танловда ғолиб бўлди
Sputnik Ўзбекистон
Бу йилги танловда Нигора Холмуҳамедовадан ташқари бутун дунёдан – Қозоғистон, Россия, Беларусь, Украина, Италия, Молдова, Словакия, Арманистон, Венгрия, Қирғизистон ва бошқа давлатлардан яна 273 нафар ўқитувчи иштирок этди
2021-11-11T10:15+0500
2021-11-11T10:15+0500
2021-11-11T10:15+0500
жамият
ўзбекистон
алишер навоий
рус тили
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e5/0b/0a/21300868_0:0:1424:801_1920x0_80_0_0_6fa95672b14ce62d176aebba17a8eed9.jpg
11 ноябр куни буюк рус ёзувчиси Фёдор Михайлович Достоевский таваллудининг 200 йиллиги нишонланади.Шу куни Sputnik Ўзбекистон мухбири ўзбек тили ўқитувчиси Нигора Холмуҳамедова ҳақида сўзлаб беради. Айнан Достоевский унга 273 нафар ўқитувчини ортда қолдириб, ўқитувчилик маҳорати бўйича халқаро танловда ғолиб бўлишга ёрдам берди.Ўзбек тилидан дарс бериб, рус тилини унутмайдиНигора Холмуҳамедова Тошкент шаҳридаги “Сехрие” ўрта мактабида ўзбек тили ўқитувчиси бўлиб ишлайди. Мана 25 йилдан буён ўқувчиларга ўзбек грамматикасини ўргатиб келади.Холмуҳамедова рус тили ва адабиётидан дарс бермайди. Лекинбарибир, “Русский мир” жамғармаси ва Беларус таълим вазирлиги кўмагида “Халқаро педагогика клуби” “Биллур сиёҳдон” (Хрустальная чернильница)танловини эълон қилганида, Нигоранинг ҳамкасблари унинг танловда иштирок этиши учун овоз беришди.“Танлов мақсади - ўқитувчиларни инновацион таълим амалиётлари билан яқиндан таништириш, – дейди Нигора Холмуҳамедова. “Биллур сиёҳдон” эса, албатта, рус тили ва адабиётини ўрганишни ривожлантириш, рус халқининг маданий ва тарихий меросини сақлашга қаратилган.Ҳар йили ўтказиладиган танлов энг машҳур рус ёзувчи ва шоирларидан бирига бағишланади. Бу йил Фёдор Достоевский 200 ёшга тўлган бўлар эди, шунинг учун унинг шарафига "Биллур сиёҳдон" танлови ўтказилди.Одатда бу танлов бутун дунёдан рус тили ва адабиёти ўқитувчилари ўртасида ўтказилади. Бироқ ўзбек тилидан дарс берувчи Нигора Холмуҳамедованинг номзоди танлов ташкилотчилари қўллаб-қувватлади. Гап шундаки, Нигора рус классиклари ижодига жуда яқин эканлиги маълум бўлди.“Мен ўзбек мактабини тамомлаганман, лекин рус тили ва адабиётини чуқур ўрганишга қаратилган эди”, - деб тушунтиради у. – Рус тилидаги мактабларнинг дарслик ва ўқув қўлланмаларидан фойдаланган ҳолда ўқиганмиз. Адабиётга алоҳида эътибор берилган".Алоҳида масъулиятБу йилги танловда Нигора Холмуҳамедовадан ташқари бутун дунёдан – Қозоғистон, Россия, Беларусь, Украина, Италия, Молдова, Словакия, Арманистон, Венгрия, Қирғизистон ва бошқа давлатлардан яна 273 нафар ўқитувчи иштирок этди. Бироқ иккинчи босқичга атиги 12 нафар ўқитувчи, улар орасида - Нигора йўл олди.Финалчилар танлов дарсини ўтказишлари керак эди. “Бу 30 дақиқа давом этадиган очиқ дарс. Дарсда халқаро иштирокчилардан иборат ҳакамлар ҳайъати иштирок этади. Улар ўқитувчиларни ўқувчилар билан мулоқоти, болаларнинг жараёнга жалб этиши, педагогик маҳорат ва технологиялар каби кўрсаткичлар бўйича баҳолайдилар”, – дейди Нигора Холмуҳамедова.Мусобақа дарсига тайёргарлик Холмуҳамедова учун айниқса муҳим эди, чунки “Сехрие” мактаби “Биллур сиёҳдон”даги ғалабалари билан машҳур.“Бизда биллур сиёҳдон кумушни қўлга киритганлар бор. Бу рус тили ва адабиёти ўқитувчиси Марина Владимировна Чиркова, – дейди Нигора Холмуҳамедова. – Бир неча йил аввал география фани ўқитувчиси Сайёра Мирсаидова ҳам танлов лауреати бўлган эди.Достоевский ва Навоий ўртасида қандай умумийлик бор?Дарс режаси устида ишлаганда Нигора дарс мавзусида Фёдор Достоевский ва Алишер Навоий асарларини бирлаштиришга қарор қилди.“Жорий йилнинг феврал ойида буюк ўзбек шоири Алишер Навоий таваллудининг 580 йиллигини, ноябр ойида эса Фёдор Достоевский таваллудининг 200 йиллигини нишонладик. Бундай таниқли маданият арбобларининг бир йил ичида икки юбилей нишонланиши бежиз эмас, деб ўйладим”, — дейди Холмуҳамедова. – Натижада Достоевскийга бағишланган дарсни мавзуни Алишер Навоий билан уйғунлаштириб ўтаман, деган хулосага келдим. Ташкилотчиларга ҳам бу фикр жуда ёқди”.Дарсга тайёргарлик кўриш жараёнида Нигора Холмуҳамедова Достоевский ва Навоий ижоди ва таржимаи ҳолидаги бошқа ўхшашликларни аниқлади."Ҳатто саёз тадқиқотлар ҳам бу ўхшашликларни кўришга имконият берада", дейди у. - Демак, масалан, Достоевскийнинг бешлигини “Жиноят ва жазо”, “Аҳмоқ”, “Жинлар”, “Ўсмир”, “Ака-ука Карамазовлар” асарларини ҳамма яхши билади. Навоийнинг ижоди эса “Хамса” (Беш) машҳур бўлиб, унга беш достон: “Ҳайрат ул-Аброр” (Яхши кишиларининг ҳайратланиши), “Лайли ва Мажнун”, “Фарҳод ва Ширин”, “Сабъаи сайёр” (Етти сайёра) ва “Садди Искандарий” (Искандар девори) киради.Шунингдек, Достоевский ва Навоий тахаллуслардан фойдаланган, - дейди Нигора Холмуҳамедова. Рус классиги Козма Прутковнинг дўсти, Зубоскал, Солномачи, Пружинин номлари билан асарлар ёзган. Ўзбек шоири эса “Фоний” ва “Навоий” тахаллуслари билан ижод қилган.“Денгиз кемалари, кўча ва хиёбонлар, метро бекатлари ва ҳаттоки сайёра кратерларига буюк Достоевский ва Навоий номлари қўйилган”, - дейди муаллим. - 1979 йилда Меркурий кратери Фёдор Достоевский номини олди. 2009 йилда эса худди шу сайёрадаги пастликлардан бирига Навоий шарафига ном берилди”.Ғалаба ҳақида эшитиб, йиғлаб юбордиНигора Холмуҳамедова Минск шаҳрида Беларус мактабларидан бирининг битирувчилари ўртасида очиқ дарс ўтказди.“Бундан олдин, албатта, биз ўқувчиларнинг ҳеч бирини танимасдик. Шунинг учун мулоқот ўрнатиш жуда муҳим эди ва биз дарҳол бунга эришдик. Кейинчалик ҳакамлар ҳайъати аъзолари ҳам буни қайд этишди", - деб эслайди педагог.Синф билан мулоқот ўрнатиш учун ўқитувчи болаларни қизиқтира олиши керак, деб ҳисоблайди Нигора Холмуҳамедова. Замонавий ўсмирлар, айниқса классикани ўқишни ёқтирмайди, деб ўйланилади, лекин кўп нарса ўқитувчининг мавзуни қандай тақдим этишига боғлиқ, дейди у.“Масалан, ўқувчиларимиз (Ўзбекистонда – Sputnik) “Жиноят ва жазо”ни қизиқиш билан ўқийдилар. Бу асар, албатта, оддий эмас, - деб тушунтиради ва қўшимча қилади у: болалар қаҳрамонларнинг ҳаракатларини ҳам, матннинг ўзини ҳам таҳлил қилишни бошлашлари муҳимдир. - Масалан, Расколниковнинг "Мен титраётган маҳлуқми ёки менинг ҳуқуқим борми?" иборасини кўп уқувчилар "махлуқ" сўзини ҳақоратли деб ҳисоблашади. Бундай ҳолда, унинг маъносини тушунтириш ва фикрнинг тўғри йўналишини бериш жуда муҳимдир.Нигора танловда ғолиб бўлишини кутмаганди. Унинг ўзи тан олишича: ғалаба ҳақида билганда кўз ёшларини ушлаб туролмади. Биринчи навбатдан, чунки у тушундики: у нафақат она мактабини, балки бутун мамлакат номидан танловда иштирок этди.Айтганча, Нигора Холмуҳамедова Ўзбекистон номидан “Биллур сиёҳдон”да иштирок этишда давом этади, бироқ бошқа ролда – ғалаба унга танлов ҳакамлар ҳайъати аъзоси бўлиш имконини берди.
https://sputniknews.uz/20161111/Professor-Igor-Volgin-XXI-asr-ham-Dostoyevskiy-asri-boladi-4106433.html
https://sputniknews.uz/20210607/toshkentda-pushkin-tavalludining-222-yilligi-qanday-nishonlandi-19120368.html
https://sputniknews.uz/20190606/Bugun-Pushkin-tavalludining-220-yilligi-nishonlanmoda-11702414.html
https://sputniknews.uz/20210915/ermitaj-direktori-alisher-navoiy-tavalludini-muzeyda-nishonlashni-taklif-qildi-20499743.html
https://sputniknews.uz/20210826/alisher-navoiy-haqida-hujjatli-film-suratga-olindi-20250310.html
https://sputniknews.uz/20210210/Toshkent-metrosi-durdonasi---Alisher-Navoiy-bekati---video-15971436.html
ўзбекистон
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2021
Анна Желиховская
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e7/04/1c/34393060_348:50:935:637_100x100_80_0_0_067faeb5a518bb96ff950ec2641bb91d.jpg
Анна Желиховская
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e7/04/1c/34393060_348:50:935:637_100x100_80_0_0_067faeb5a518bb96ff950ec2641bb91d.jpg
Янгиликлар
uz_UZ
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Анна Желиховская
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e7/04/1c/34393060_348:50:935:637_100x100_80_0_0_067faeb5a518bb96ff950ec2641bb91d.jpg
ўзбекистонлик ўқитувчи нигора холмуҳамедова достоевский танлови биллур сиёҳдон
ўзбекистонлик ўқитувчи нигора холмуҳамедова достоевский танлови биллур сиёҳдон
Болаларга ўқишни ўргатиш: ўзбек тили ўқитувчиси халқаро танловда ғолиб бўлди
Нигора Холмуҳамедова - ўзбек тили ўқитувчиси. У танлов дарси учун танлаган мавзу янада қизиқароқ кўринади. Нигора Достоевский ижодига мурожаат қилди.
11 ноябр куни буюк рус ёзувчиси Фёдор Михайлович Достоевский таваллудининг 200 йиллиги нишонланади.
Шу куни Sputnik Ўзбекистон мухбири ўзбек тили ўқитувчиси Нигора Холмуҳамедова ҳақида сўзлаб беради. Айнан Достоевский унга 273 нафар ўқитувчини ортда қолдириб, ўқитувчилик маҳорати бўйича халқаро танловда ғолиб бўлишга ёрдам берди.
Ўзбек тилидан дарс бериб, рус тилини унутмайди
Нигора Холмуҳамедова Тошкент шаҳридаги “Сехрие” ўрта мактабида ўзбек тили ўқитувчиси бўлиб ишлайди. Мана 25 йилдан буён ўқувчиларга ўзбек грамматикасини ўргатиб келади.
Холмуҳамедова рус тили ва адабиётидан дарс бермайди. Лекинбарибир, “Русский мир” жамғармаси ва Беларус таълим вазирлиги кўмагида “Халқаро педагогика клуби” “Биллур сиёҳдон” (Хрустальная чернильница)танловини эълон қилганида, Нигоранинг ҳамкасблари унинг танловда иштирок этиши учун овоз беришди.
“Танлов мақсади - ўқитувчиларни инновацион таълим амалиётлари билан яқиндан таништириш, – дейди Нигора Холмуҳамедова. “Биллур сиёҳдон” эса, албатта, рус тили ва адабиётини ўрганишни ривожлантириш, рус халқининг маданий ва тарихий меросини сақлашга қаратилган.
Ҳар йили ўтказиладиган танлов энг машҳур рус ёзувчи ва шоирларидан бирига бағишланади. Бу йил Фёдор Достоевский 200 ёшга тўлган бўлар эди, шунинг учун унинг шарафига "Биллур сиёҳдон" танлови ўтказилди.
Одатда бу танлов бутун дунёдан рус тили ва адабиёти ўқитувчилари ўртасида ўтказилади. Бироқ ўзбек тилидан дарс берувчи Нигора Холмуҳамедованинг номзоди танлов ташкилотчилари қўллаб-қувватлади. Гап шундаки, Нигора рус классиклари ижодига жуда яқин эканлиги маълум бўлди.
“Мен ўзбек мактабини тамомлаганман, лекин рус тили ва адабиётини чуқур ўрганишга қаратилган эди”, - деб тушунтиради у. – Рус тилидаги мактабларнинг дарслик ва ўқув қўлланмаларидан фойдаланган ҳолда ўқиганмиз. Адабиётга алоҳида эътибор берилган".
Бу йилги танловда Нигора Холмуҳамедовадан ташқари бутун дунёдан – Қозоғистон, Россия, Беларусь, Украина, Италия, Молдова, Словакия, Арманистон, Венгрия, Қирғизистон ва бошқа давлатлардан яна 273 нафар ўқитувчи иштирок этди. Бироқ иккинчи босқичга атиги 12 нафар ўқитувчи, улар орасида - Нигора йўл олди.
Финалчилар танлов дарсини ўтказишлари керак эди. “Бу 30 дақиқа давом этадиган очиқ дарс. Дарсда халқаро иштирокчилардан иборат ҳакамлар ҳайъати иштирок этади. Улар ўқитувчиларни ўқувчилар билан мулоқоти, болаларнинг жараёнга жалб этиши, педагогик маҳорат ва технологиялар каби кўрсаткичлар бўйича баҳолайдилар”, – дейди Нигора Холмуҳамедова.
Мусобақа дарсига тайёргарлик Холмуҳамедова учун айниқса муҳим эди, чунки “Сехрие” мактаби “Биллур сиёҳдон”даги ғалабалари билан машҳур.
“Бизда биллур сиёҳдон кумушни қўлга киритганлар бор. Бу рус тили ва адабиёти ўқитувчиси Марина Владимировна Чиркова, – дейди Нигора Холмуҳамедова. – Бир неча йил аввал география фани ўқитувчиси Сайёра Мирсаидова ҳам танлов лауреати бўлган эди.
Достоевский ва Навоий ўртасида қандай умумийлик бор?
Дарс режаси устида ишлаганда Нигора дарс мавзусида Фёдор Достоевский ва Алишер Навоий асарларини бирлаштиришга қарор қилди.
“Жорий йилнинг феврал ойида буюк ўзбек шоири Алишер Навоий таваллудининг 580 йиллигини, ноябр ойида эса Фёдор Достоевский таваллудининг 200 йиллигини нишонладик. Бундай таниқли маданият арбобларининг бир йил ичида икки юбилей нишонланиши бежиз эмас, деб ўйладим”, — дейди Холмуҳамедова. – Натижада Достоевскийга бағишланган дарсни мавзуни Алишер Навоий билан уйғунлаштириб ўтаман, деган хулосага келдим. Ташкилотчиларга ҳам бу фикр жуда ёқди”.
Дарсга тайёргарлик кўриш жараёнида Нигора Холмуҳамедова Достоевский ва Навоий ижоди ва таржимаи ҳолидаги бошқа ўхшашликларни аниқлади.
"Ҳатто саёз тадқиқотлар ҳам бу ўхшашликларни кўришга имконият берада", дейди у. - Демак, масалан, Достоевскийнинг бешлигини “Жиноят ва жазо”, “Аҳмоқ”, “Жинлар”, “Ўсмир”, “Ака-ука Карамазовлар” асарларини ҳамма яхши билади. Навоийнинг ижоди эса “Хамса” (Беш) машҳур бўлиб, унга беш достон: “Ҳайрат ул-Аброр” (Яхши кишиларининг ҳайратланиши), “Лайли ва Мажнун”, “Фарҳод ва Ширин”, “Сабъаи сайёр” (Етти сайёра) ва “Садди Искандарий” (Искандар девори) киради.
Шунингдек, Достоевский ва Навоий тахаллуслардан фойдаланган, - дейди Нигора Холмуҳамедова. Рус классиги Козма Прутковнинг дўсти, Зубоскал, Солномачи, Пружинин номлари билан асарлар ёзган. Ўзбек шоири эса “Фоний” ва “Навоий” тахаллуслари билан ижод қилган.
“Денгиз кемалари, кўча ва хиёбонлар, метро бекатлари ва ҳаттоки сайёра кратерларига буюк Достоевский ва Навоий номлари қўйилган”, - дейди муаллим. - 1979 йилда Меркурий кратери Фёдор Достоевский номини олди. 2009 йилда эса худди шу сайёрадаги пастликлардан бирига Навоий шарафига ном берилди”.
Ғалаба ҳақида эшитиб, йиғлаб юборди
Нигора Холмуҳамедова Минск шаҳрида Беларус мактабларидан бирининг битирувчилари ўртасида очиқ дарс ўтказди.
“Бундан олдин, албатта, биз ўқувчиларнинг ҳеч бирини танимасдик. Шунинг учун мулоқот ўрнатиш жуда муҳим эди ва биз дарҳол бунга эришдик. Кейинчалик ҳакамлар ҳайъати аъзолари ҳам буни қайд этишди", - деб эслайди педагог.
Синф билан мулоқот ўрнатиш учун ўқитувчи болаларни қизиқтира олиши керак, деб ҳисоблайди Нигора Холмуҳамедова. Замонавий ўсмирлар, айниқса классикани ўқишни ёқтирмайди, деб ўйланилади, лекин кўп нарса ўқитувчининг мавзуни қандай тақдим этишига боғлиқ, дейди у.
“Масалан, ўқувчиларимиз (Ўзбекистонда – Sputnik) “Жиноят ва жазо”ни қизиқиш билан ўқийдилар. Бу асар, албатта, оддий эмас, - деб тушунтиради ва қўшимча қилади у: болалар қаҳрамонларнинг ҳаракатларини ҳам, матннинг ўзини ҳам таҳлил қилишни бошлашлари муҳимдир. - Масалан, Расколниковнинг "Мен титраётган маҳлуқми ёки менинг ҳуқуқим борми?" иборасини кўп уқувчилар "махлуқ" сўзини ҳақоратли деб ҳисоблашади. Бундай ҳолда, унинг маъносини тушунтириш ва фикрнинг тўғри йўналишини бериш жуда муҳимдир.
Нигора танловда ғолиб бўлишини кутмаганди. Унинг ўзи тан олишича: ғалаба ҳақида билганда кўз ёшларини ушлаб туролмади. Биринчи навбатдан, чунки у тушундики: у нафақат она мактабини, балки бутун мамлакат номидан танловда иштирок этди.
Айтганча, Нигора Холмуҳамедова Ўзбекистон номидан “Биллур сиёҳдон”да иштирок этишда давом этади, бироқ бошқа ролда – ғалаба унга танлов ҳакамлар ҳайъати аъзоси бўлиш имконини берди.
