https://sputniknews.uz/20220601/xalqaro-bolalarni-himoya-qilish-kuni-bayrami-qanday-paydo-bolgan-24921661.html
Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни байрами қандай пайдо бўлган
Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни байрами қандай пайдо бўлган
Sputnik Ўзбекистон
Биринчи июнь - Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни. Бу байрам бутун дунёда 1950 йилдан бери нишонланади. Бизнинг материалимизда ушбу куннинг тарихи ва... 01.06.2022, Sputnik Ўзбекистон
2022-06-01T10:32+0500
2022-06-01T10:32+0500
2022-06-01T10:33+0500
жамият
болалар
бмт
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/294/88/2948862_0:0:1157:651_1920x0_80_0_0_b6f080ec23e0e97a5baa3e1b5822bdd8.png
ТОШКЕНТ, 1 июн - Sputnik. Ёзнинг биринчи кунига тўғри келадиган Болалар куни энг қадимий халқаро байрамлардан бири бўлиб, бутун дунёда 1950 йилдан бери нишонланади. Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни, энг аввало, катталарга болаларнинг яшаш, фикр ва эътиқод эркинлиги, таълим олиш, ҳордиқ чиқариш ва ҳордиқ чиқариш ҳуқуқларини ҳурмат қилиш, жисмоний ва руҳий зўравонликдан ҳимоя қилиш зарурлигини эслатиб туради. инсонпарвар ва адолатли жамиятни шакллантириш учун зарур шарт-шароитлар сифатида болалар меҳнатидан фойдаланиш.1959 йилда Бирлашган Миллатлар Ташкилоти томонидан Бола ҳуқуқлари декларацияси қабул қилинди, унда ота-оналар, давлат органлари, маҳаллий ҳокимият ва ҳукуматлар, нодавлат нотижорат ташкилотлари болаларнинг уларда белгиланган ҳуқуқ ва эркинликларини тан олишга ва уларни ҳурмат қилишга интилишга чақирувчи моддалар мавжуд. Декларация фақат тавсия характерига эга бўлиб, мажбурий кучга эга эмас эди.Бола ҳуқуқлари халқаро ҳуқуқ даражасида кўриб чиқилган биринчи ва асосий халқаро ҳуқуқий ҳужжат 1989 йил 20 ноябрда БМТ томонидан қабул қилинган Бола ҳуқуқлари тўғрисидаги конвенциядир. Конвенция 61 давлат томонидан имзоланган, 1990 йил 13 июлда Конвенция СССР томонидан ратификация қилинган.Болалар ҳар бир мамлакат аҳолисининг тахминан 20-25% ни ташкил қилади. Турли мамлакатларда улар турли хил хавф-хатарларга дучор бўлиб, уларни ҳимоя қилиш керак: ривожланган мамлакатларда булар телевизор ва компьютерга қарамликнинг салбий оқибатларидан. Жиддий тадқиқотлар шуни кўрсатдики, болалар ҳаётда ўзларининг шафқатсиз ҳаракатларидан нусха кўчиришга мойилдирлар. (масалан фильмлар ёки компьютер ўйинларидан) Яна бир муаммо, Ғарбий Европада болаларнинг эрта жинсий ривожланишидан хавотирда, Японияда улар асосий хавфни анъанавий таълим усулларини йўқ қилишда ва Ғарб одатлари ва хатти-ҳаракатларининг тобора ортиб бораётган кириб боришидан кўришмоқда. Африка ва Осиёда болаларга очлик, ОИТС, саводсизлик ва ҳарбий можаролар таҳдид солмоқда.Россияда болалар ҳуқуқлари 1998 йил 24 июлдаги "Россия Федерациясида бола ҳуқуқларининг асосий кафолатлари тўғрисида" Федерал қонуни билан ҳимояланган. У Россия Федерацияси Конституциясида назарда тутилган боланинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларининг асосий кафолатларини белгилайди. Ўзбекистонда болалар ҳуқуқлари, авваломбор Конституция билан белгиланган. Шунингдек 2007 йилда қабул қилинган "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисидаги" қонун, 2019 йил 22 апрелдаги “Бола ҳуқуқлари кафолатларини янада кучайтиришга оид қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарори билан ҳимояланган. Шунингдек Ўзбекистонда 2019 йилдан бошлаб "болалар омбудсмени" институти жорий этилган. Ундан ташқари Ўзбекистонда болаларни ҳар томонлама, ҳам жисмоний ҳам интеллектуал етук инсонлар бўлиб ўсишини таъминлаш мақсади - республиканинг устувор вазифалари қаторига киритилган. Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни ҳар доим турли тадбирлар билан нишонланади, унинг мақсади бутун дунёдаги болаларнинг аҳволига эътиборни қаратишдир. Очиқ манбалар асосида тайёрланган.
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2022
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Янгиликлар
uz_UZ
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
жамият, болалар, бмт
Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни байрами қандай пайдо бўлган
10:32 01.06.2022 (янгиланди: 10:33 01.06.2022) Биринчи июнь - Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни. Бу байрам бутун дунёда 1950 йилдан бери нишонланади. Бизнинг материалимизда ушбу куннинг тарихи ва анъаналари ҳақида ўқинг.
ТОШКЕНТ, 1 июн - Sputnik. Ёзнинг биринчи кунига тўғри келадиган Болалар куни энг қадимий халқаро байрамлардан бири бўлиб, бутун дунёда 1950 йилдан бери нишонланади.
Уни ўтказиш тўғрисида қарор 1949 йил ноябрь ойида бўлиб ўтган махсус сессияда Халқаро Демократик Аёллар Федерацияси томонидан қабул қилинди. БМТ ушбу ташаббусни қўллаб-қувватлади ва болалар ҳуқуқлари, ҳаёти ва саломатлигини ҳимоя қилишни ўз фаолиятининг устувор йўналишларидан бири деб эълон қилди.
Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни, энг аввало, катталарга болаларнинг яшаш, фикр ва эътиқод эркинлиги, таълим олиш, ҳордиқ чиқариш ва ҳордиқ чиқариш ҳуқуқларини ҳурмат қилиш, жисмоний ва руҳий зўравонликдан ҳимоя қилиш зарурлигини эслатиб туради. инсонпарвар ва адолатли жамиятни шакллантириш учун зарур шарт-шароитлар сифатида болалар меҳнатидан фойдаланиш.
1959 йилда Бирлашган Миллатлар Ташкилоти томонидан Бола ҳуқуқлари декларацияси қабул қилинди, унда ота-оналар, давлат органлари, маҳаллий ҳокимият ва ҳукуматлар, нодавлат нотижорат ташкилотлари болаларнинг уларда белгиланган ҳуқуқ ва эркинликларини тан олишга ва уларни ҳурмат қилишга интилишга чақирувчи моддалар мавжуд. Декларация фақат тавсия характерига эга бўлиб, мажбурий кучга эга эмас эди.
Бола ҳуқуқлари халқаро ҳуқуқ даражасида кўриб чиқилган биринчи ва асосий халқаро ҳуқуқий ҳужжат 1989 йил 20 ноябрда БМТ томонидан қабул қилинган Бола ҳуқуқлари тўғрисидаги конвенциядир. Конвенция 61 давлат томонидан имзоланган, 1990 йил 13 июлда Конвенция СССР томонидан ратификация қилинган.
Болалар ҳар бир мамлакат аҳолисининг тахминан 20-25% ни ташкил қилади. Турли мамлакатларда улар турли хил хавф-хатарларга дучор бўлиб, уларни ҳимоя қилиш керак: ривожланган мамлакатларда булар телевизор ва компьютерга қарамликнинг салбий оқибатларидан. Жиддий тадқиқотлар шуни кўрсатдики, болалар ҳаётда ўзларининг шафқатсиз ҳаракатларидан нусха кўчиришга мойилдирлар. (масалан фильмлар ёки компьютер ўйинларидан)
Яна бир муаммо, Ғарбий Европада болаларнинг эрта жинсий ривожланишидан хавотирда, Японияда улар асосий хавфни анъанавий таълим усулларини йўқ қилишда ва Ғарб одатлари ва хатти-ҳаракатларининг тобора ортиб бораётган кириб боришидан кўришмоқда. Африка ва Осиёда болаларга очлик, ОИТС, саводсизлик ва ҳарбий можаролар таҳдид солмоқда.
Россияда болалар ҳуқуқлари 1998 йил 24 июлдаги "Россия Федерациясида бола ҳуқуқларининг асосий кафолатлари тўғрисида" Федерал қонуни билан ҳимояланган. У Россия Федерацияси Конституциясида назарда тутилган боланинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларининг асосий кафолатларини белгилайди.
Ўзбекистонда болалар ҳуқуқлари, авваломбор Конституция билан белгиланган. Шунингдек 2007 йилда қабул қилинган "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисидаги" қонун, 2019 йил 22 апрелдаги “Бола ҳуқуқлари кафолатларини янада кучайтиришга оид қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарори билан ҳимояланган. Шунингдек Ўзбекистонда 2019 йилдан бошлаб "болалар омбудсмени" институти жорий этилган.
Ундан ташқари Ўзбекистонда болаларни ҳар томонлама, ҳам жисмоний ҳам интеллектуал етук инсонлар бўлиб ўсишини таъминлаш мақсади - республиканинг устувор вазифалари қаторига киритилган.
Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни ҳар доим турли тадбирлар билан нишонланади, унинг мақсади бутун дунёдаги болаларнинг аҳволига эътиборни қаратишдир.
Очиқ манбалар асосида тайёрланган.
