https://sputniknews.uz/20240107/putin-bayden-tinchlik-urush-41948812.html
Путин ва Байден тинчлик учун уруш олиб бормоқда
Путин ва Байден тинчлик учун уруш олиб бормоқда
Sputnik Ўзбекистон
“Худо ҳаққи, бу одам ҳокимиятда қола олмайди” — Махсус ҳарбий операция бошланганидан кўп ўтмай, Жо Байденнинг Владимир Путин ҳақида айтган бу сўзлари жамоатчилик томонидан қаттиқ эсда қолди.
2024-01-07T19:10+0500
2024-01-07T19:10+0500
2024-01-07T19:10+0500
колумнистлар
россия
ақш
владимир путин
жо байден
уруш
бмт
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e5/06/10/19270426_0:160:3073:1888_1920x0_80_0_0_0f2d9bf6d05a5ca6fc261577a851559f.jpg
АҚШ раҳбарияти, ҳатто совуқ уруш авжида ҳам, мамлакатимиз раҳбарларига нисбатан бундай қўполликка йўл қўймаган. Байденнинг қанчалик ғазаблангани аниқ кўриниб турарди, у ўзини тута олмади. Тажрибали кекса сиёсатчи ҳақиқатан ҳам Россия Федерацияси Қуролли кучларининг Украинадаги махсус ҳарбий операцияси туфайли шунчалик ғазабланганми?Ишониш қийин. "Гекубага бу кимдур? Ё Гекуба бунга ким?" (Вильям Шекспирнинг "Гамлет" трагедиясидан ибора). Гап кўпроқ Байден ва Путиннинг кўп йиллардан бери олиб бораётган шахсий дуэли ҳақида кетмоқда. Биз кўпинча катта сиёсатнинг шахсий жиҳатини кам баҳолаймиз.Лекин у нафақат ҳисоб-китоблар, балки инсоний эҳтирослар билан ҳам бошқарилади.Сиёсатчи сифатида Жо Байден бир неча бор Владимир Путиндан жуда сезгир уколларни олган. Бундан ташқари, буларнинг барчаси камералар остида, бутун дунё кўз олдида содир бўлди. Жамоатчилик аниқ сигнал олди — Америка раҳбарлари дунё тақдири боғлиқ бўлган қудратли ярим худолар эмас. Булар жуда оддий, баъзида энг ақлли одамлар эмас.2011 йилда Обама даврида ўша пайтдаги вице-президент Байден Путинга ултиматум қўйди: 2012 йилги президентлик сайловларига бормаслик. Акс ҳолда, Россия Ливия, Путин эса Каддафий тақдирига дучор бўларди. Айнан шу кунларда БМТда Триполининг бомбардимон қилиниши муҳокама қилиниб, Яқин Шарқда Пентагонда режалаштирилган “араб баҳори” авж олди.Хабар яхшироқ етиб бориши учун Байден Москвага ташрифи чоғида Америка элчисининг қароргоҳи Спасо уйида рус мухолифати билан учрашув ўтказди, шунингдек, Москва давлат университети талабалари олдида нутқ сўзлаб, ёшларни ислоҳотларга ва "демократлаштиришга" чақирди. Чет элда, сизга ёрдам беради дейишади. Путин қўрқмади, у Байденни кескин ўз ўрнига қўйди.Музокаралар бошида бош вазир тўсатдан АҚШ вице-президентига АҚШ ва Россия ўртасида визасиз режим ғояси билан ҳужум қилди. Ўша жараёнда суҳбатдошларлар қандай кўринишга эга бўлганини кўриш қизиқ. Ўзининг кутилмаган таклифини илгари сурган Путин табассумини зўрға ушлаб турди. Байден унга қўрқмасдан қарайди — у ҳужумни аниқ кутмаган ва қандай муносабатда бўлишни билмайди. Унинг қўллари кўтарилди — худди боксчи рингда юзини ёпганидек.Умуман олганда, Байденнинг ултиматуми қабул қилинмади, лекин унинг ўзи нафис тарзда равона қилинди. Путин президентликка даъвогарлик қилди ва сайловда осонгина ғалаба қозонди. Қўрқитиш ҳаракати сифатида америкаликлар Ливияни вайрон қилишди ва Каддафийнинг ўлдирилишини барча телеканаллар орқали намойиш этишди – Путинга, таъбир жоиз бўлса, сигнал юборишди. Кейин улар Болотнаяда чиқиш ташкил қилишди. Ва уларда ҳеч нарса ўхшамади. Бутун дунё жонли эфир орқали америкаликлардан қўрқишнинг ҳожати йўқлигини, уларнинг буйруғига эса — баланд нуқтадан тупуришни кўрди.Бу Жо Байден билан кўрсатилди. Унинг партиядоши Билл Клинтоннинг башорати амалга ошди: Путин билан зўрға учрашиб, у "биз ҳали ҳам Борисни (Елцин) соғинамиз", деб огоҳлантирди. Байден ғазаблангани ажабланарли эмас. Алоҳида ноқулайлик шундаки, Путин ҳар доим рус халқининг аксарият қисми томонидан қўллаб-қувватланган, аммо Байденни оқ уйга "ҳатто тана гўшти, ичига похол тўлдирилган тулум (чучело) билан" суришган: 2020 йилги президентлик сайловидаги фирибгарлик ҳатто ўрганиб қолган америкаликларни ҳам ҳайратда қолдирди.Президент Байден сайланиши биланоқ, президент Путинга қарши шахсий қасос сифатида Украина можаросини кучайтира бошлади. Унинг ғазаби мунтазам равишда пайдо бўлди. 2021 йил март ойида у ҳамкасбини "қотил" деб атаган. Бунга жавобан Путин қарияга сиҳат-саломатлик тилаб, мунозарани “жонли, онлайн, ҳеч қандай кечикишларсиз, лекин очиқ, тўғридан-тўғри муҳокамада” ўтказишни таклиф қилди. Видеодан кўриниб турибдики, президент бу сўзларни айтар экан, курткасини кенг очиб турибди – ўшанда у дам олиш кунлари тайгага учишни режалаштираётган эди – ва бироз жилмайиб қўйган.Владимир Путин билан жонли эфирда телесуфлердан ўқишга қийналаётган кекса Байден қандай кўринишини тасаввур қилиш қийин эмас. Бу бутун дунёга шармандалик бўларди. Вашингтонда бундай таклиф мавжуд эмаслиги даъво қилинди. Орадан уч ой ўтиб Женевада бўлиб ўтган лидерларнинг учрашуви деярли ёпиқ эшиклар ортида ўтди. Ақлли, қаттиққўл, тез реакцияга киришадиган Путин ҳамда қаердалиги ва нима бўлаётганини ёмон тушунадиган, ақлдан озган Байден ўртасидаги қарама-қаршилик жуда аниқ бўлар эди.Бироқ, Ла-Гранж мулкининг ёпиқ эшиклари ортида содир бўлаётган воқеаларнинг моҳияти аниқ эди. Байден Путинни НАТОнинг шарққа кенгайиши билан келишиб олишга кўндиришга ҳаракат қилди ва яна рад этилди. Саккиз ой ўтгач, Путин Украинада махсус ҳарбий операция ўтказишни буюрди. Қарияни яна хўрлашди."У тўлайди." Байден бугун Путинга нисбатан сиқиб чиқиши мумкин бўлган нарса шу: "У тўлайди". Ва энди барча машҳур АҚШ оммавий ахборот воситалари Путиннинг ўлдирилиши эҳтимолини муҳокама қилмоқда, Америка разведка ҳамжамияти очиқчасига "Кремлга каллани кесувчи зарба" беришни ваъда қилмоқда ва турли таҳлилчилар бирин-кетин Россияда "ҳарбий тўнтариш" сценарийларини тузмоқда.Ажабланарлиси шундаки, Байден Россия билан таҳдид қилган ҳамма нарса ҳозир Қўшма Штатларнинг ўзида амалга ошмоқда. Мамлакат иккига бўлинган, миллионлаб одамлар фуқаролар урушига жиддий тайёргарлик кўрмоқда, ўқотар қуроллар билан таъминланмоқда, ҳарбийлар сафида норозилик кучаймоқда, давлат тўнтариши эҳтимоли ҳеч қачон бунчалик реал бўлмаган. Путиннинг ҳар бир муваффақияти Байденга қайтади.Украинадаги муваффақиятсизлик уни импичмент, жиноий таъқиб қилиш билан таҳдид қилади ва улар нафақат унинг, балки бутун оиласининг ортидан келади.Келгуси йилда икки етакчи ўртасидаги қарама-қаршилик кучаяди. Яқинда иккаласида ҳам сайловлар бор, Россияда улар март ойида, АҚШда ноябрда бўлиб ўтади. Даромадлар жуда юқори, чунки Путин ва Байден келгуси ўн йилликларда дунё тартиби қандай бўлиши учун моҳиятан тинчлик учун уруш олиб боришмоқда. Айтганидек, "кўрамиз".
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2024
Виктория Никифорова
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e7/05/0f/34952263_0:0:600:600_100x100_80_0_0_6837b04e094791b35d53049bcd2e2876.jpg
Виктория Никифорова
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e7/05/0f/34952263_0:0:600:600_100x100_80_0_0_6837b04e094791b35d53049bcd2e2876.jpg
Янгиликлар
uz_UZ
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Виктория Никифорова
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e7/05/0f/34952263_0:0:600:600_100x100_80_0_0_6837b04e094791b35d53049bcd2e2876.jpg
махсус ҳарбий операция жо байден владимир путин
махсус ҳарбий операция жо байден владимир путин
Путин ва Байден тинчлик учун уруш олиб бормоқда
“Худо ҳаққи, бу одам ҳокимиятда қола олмайди” — Махсус ҳарбий операция бошланганидан кўп ўтмай, Жо Байденнинг Владимир Путин ҳақида айтган бу сўзлари жамоатчилик томонидан қаттиқ эсда қолди.
АҚШ раҳбарияти, ҳатто совуқ уруш авжида ҳам, мамлакатимиз раҳбарларига нисбатан бундай қўполликка йўл қўймаган. Байденнинг қанчалик ғазаблангани аниқ кўриниб турарди, у ўзини тута олмади. Тажрибали кекса сиёсатчи ҳақиқатан ҳам Россия Федерацияси Қуролли кучларининг Украинадаги махсус ҳарбий операцияси туфайли шунчалик ғазабланганми?
Ишониш қийин. "Гекубага бу кимдур? Ё Гекуба бунга ким?" (Вильям Шекспирнинг "Гамлет" трагедиясидан ибора). Гап кўпроқ Байден ва Путиннинг кўп йиллардан бери олиб бораётган шахсий дуэли ҳақида кетмоқда. Биз кўпинча катта сиёсатнинг шахсий жиҳатини кам баҳолаймиз.Лекин у нафақат ҳисоб-китоблар, балки инсоний эҳтирослар билан ҳам бошқарилади.
Сиёсатчи сифатида Жо Байден бир неча бор Владимир Путиндан жуда сезгир уколларни олган. Бундан ташқари, буларнинг барчаси камералар остида, бутун дунё кўз олдида содир бўлди. Жамоатчилик аниқ сигнал олди — Америка раҳбарлари дунё тақдири боғлиқ бўлган қудратли ярим худолар эмас. Булар жуда оддий, баъзида энг ақлли одамлар эмас.
2011 йилда Обама даврида ўша пайтдаги вице-президент Байден Путинга ултиматум қўйди: 2012 йилги президентлик сайловларига бормаслик. Акс ҳолда, Россия Ливия, Путин эса Каддафий тақдирига дучор бўларди. Айнан шу кунларда БМТда Триполининг бомбардимон қилиниши муҳокама қилиниб, Яқин Шарқда Пентагонда режалаштирилган “араб баҳори” авж олди.
Хабар яхшироқ етиб бориши учун Байден Москвага ташрифи чоғида Америка элчисининг қароргоҳи Спасо уйида рус мухолифати билан учрашув ўтказди, шунингдек, Москва давлат университети талабалари олдида нутқ сўзлаб, ёшларни ислоҳотларга ва "демократлаштиришга" чақирди. Чет элда, сизга ёрдам беради дейишади. Путин қўрқмади, у Байденни кескин ўз ўрнига қўйди.
Музокаралар бошида бош вазир тўсатдан АҚШ вице-президентига АҚШ ва Россия ўртасида визасиз режим ғояси билан ҳужум қилди. Ўша жараёнда суҳбатдошларлар қандай кўринишга эга бўлганини кўриш қизиқ. Ўзининг кутилмаган таклифини илгари сурган Путин табассумини зўрға ушлаб турди. Байден унга қўрқмасдан қарайди — у ҳужумни аниқ кутмаган ва қандай муносабатда бўлишни билмайди. Унинг қўллари кўтарилди — худди боксчи рингда юзини ёпганидек.
Умуман олганда, Байденнинг ултиматуми қабул қилинмади, лекин унинг ўзи нафис тарзда равона қилинди. Путин президентликка даъвогарлик қилди ва сайловда осонгина ғалаба қозонди. Қўрқитиш ҳаракати сифатида америкаликлар Ливияни вайрон қилишди ва Каддафийнинг ўлдирилишини барча телеканаллар орқали намойиш этишди – Путинга, таъбир жоиз бўлса, сигнал юборишди. Кейин улар Болотнаяда чиқиш ташкил қилишди. Ва уларда ҳеч нарса ўхшамади. Бутун дунё жонли эфир орқали америкаликлардан қўрқишнинг ҳожати йўқлигини, уларнинг буйруғига эса — баланд нуқтадан тупуришни кўрди.
Бу Жо Байден билан кўрсатилди. Унинг партиядоши Билл Клинтоннинг башорати амалга ошди: Путин билан зўрға учрашиб, у "биз ҳали ҳам Борисни (Елцин) соғинамиз", деб огоҳлантирди. Байден ғазаблангани ажабланарли эмас. Алоҳида ноқулайлик шундаки, Путин ҳар доим рус халқининг аксарият қисми томонидан қўллаб-қувватланган, аммо Байденни оқ уйга "ҳатто тана гўшти, ичига похол тўлдирилган тулум (чучело) билан" суришган: 2020 йилги президентлик сайловидаги фирибгарлик ҳатто ўрганиб қолган америкаликларни ҳам ҳайратда қолдирди.
Президент Байден сайланиши биланоқ, президент Путинга қарши шахсий қасос сифатида Украина можаросини кучайтира бошлади. Унинг ғазаби мунтазам равишда пайдо бўлди. 2021 йил март ойида у ҳамкасбини "қотил" деб атаган. Бунга жавобан Путин қарияга сиҳат-саломатлик тилаб, мунозарани “жонли, онлайн, ҳеч қандай кечикишларсиз, лекин очиқ, тўғридан-тўғри муҳокамада” ўтказишни таклиф қилди. Видеодан кўриниб турибдики, президент бу сўзларни айтар экан, курткасини кенг очиб турибди – ўшанда у дам олиш кунлари тайгага учишни режалаштираётган эди – ва бироз жилмайиб қўйган.
Владимир Путин билан жонли эфирда телесуфлердан ўқишга қийналаётган кекса Байден қандай кўринишини тасаввур қилиш қийин эмас. Бу бутун дунёга шармандалик бўларди. Вашингтонда бундай таклиф мавжуд эмаслиги даъво қилинди. Орадан уч ой ўтиб Женевада бўлиб ўтган лидерларнинг учрашуви деярли ёпиқ эшиклар ортида ўтди. Ақлли, қаттиққўл, тез реакцияга киришадиган Путин ҳамда қаердалиги ва нима бўлаётганини ёмон тушунадиган, ақлдан озган Байден ўртасидаги қарама-қаршилик жуда аниқ бўлар эди.
Бироқ, Ла-Гранж мулкининг ёпиқ эшиклари ортида содир бўлаётган воқеаларнинг моҳияти аниқ эди. Байден Путинни НАТОнинг шарққа кенгайиши билан келишиб олишга кўндиришга ҳаракат қилди ва яна рад этилди. Саккиз ой ўтгач, Путин Украинада махсус ҳарбий операция ўтказишни буюрди. Қарияни яна хўрлашди.
"У тўлайди." Байден бугун Путинга нисбатан сиқиб чиқиши мумкин бўлган нарса шу: "У тўлайди". Ва энди барча машҳур АҚШ оммавий ахборот воситалари Путиннинг ўлдирилиши эҳтимолини муҳокама қилмоқда, Америка разведка ҳамжамияти очиқчасига "Кремлга каллани кесувчи зарба" беришни ваъда қилмоқда ва турли таҳлилчилар бирин-кетин Россияда "ҳарбий тўнтариш" сценарийларини тузмоқда.
Ажабланарлиси шундаки, Байден Россия билан таҳдид қилган ҳамма нарса ҳозир Қўшма Штатларнинг ўзида амалга ошмоқда. Мамлакат иккига бўлинган, миллионлаб одамлар фуқаролар урушига жиддий тайёргарлик кўрмоқда, ўқотар қуроллар билан таъминланмоқда, ҳарбийлар сафида норозилик кучаймоқда, давлат тўнтариши эҳтимоли ҳеч қачон бунчалик реал бўлмаган. Путиннинг ҳар бир муваффақияти Байденга қайтади.
Украинадаги муваффақиятсизлик уни импичмент, жиноий таъқиб қилиш билан таҳдид қилади ва улар нафақат унинг, балки бутун оиласининг ортидан келади.
Келгуси йилда икки етакчи ўртасидаги қарама-қаршилик кучаяди. Яқинда иккаласида ҳам сайловлар бор, Россияда улар март ойида, АҚШда ноябрда бўлиб ўтади. Даромадлар жуда юқори, чунки Путин ва Байден келгуси ўн йилликларда дунё тартиби қандай бўлиши учун моҳиятан тинчлик учун уруш олиб боришмоқда. Айтганидек, "кўрамиз".
