Россиянинг “Дрел”и жангга шай

© missiles.ruКорректируемая авиабомба ПБК-500У "Дрель"
Корректируемая авиабомба ПБК-500У Дрель - Sputnik Ўзбекистон, 1920, 12.01.2024
Oбуна бўлиш
Россиянинг технологик жиҳатдан мукаммал ва қудратли авиабомбалари Украинадаги махсус ҳарбий операция мақсадларига эришишни, дунёда тенг ва бўлинмас хавфсизлик тизимини шакллантиришни тезлаштирмоқда, деб таъкидлайди Sputnik ҳарбий шарҳловчиси Александр Хроленко.
10 январь куни “Ростех” давлат синовлари муваффақиятли якунлангани ва 500 кг калибрли “Дрель” юқори аниқликдаги кассетали бомбасини оммавий ишлаб чиқариш бошланганини эълон қилди.
Россия Ҳаво-космик кучлари 10-15 км баландликдан учадиган “ақлли” авиабомбалари арсеналини кўпайтирмоқда. У аллақачон УПАБ-1500Б ва УПАБ-500Б инерциал-сунъий йўлдошли навигация тизимлари, лазерли КАБ-250ЛГ, универсал режалаштириш ва тўғирлаш модуллари (УМПК) билан юқори портловчи ўқ-дориларни ўз ичига олади.
Янги серия Россия авиациясига Украина ҳарбий ҳаракатлар театрида душман позицияларини фаолроқ “бурғулаш” имконини беради.
“Дрель” авиабомбаси 15 та ўқ-дориларни ўз ичига олади ва зирҳли техникаларни, ҳаво мудофаа тизимларини, ракета тизимларини, артиллерияни ва душман қўмондонлик пунктларини 30 км дан ортиқ масофада йўқ қилиш учун мўлжалланган.
"Дрель"нинг технологик хусусиятлари — юқори аниқлик, катта фойдали юк коэффициенти, радарнинг кўринмаслиги ва қўшимча ўқ-дориларни йўқ қилиш механизми (агар нишон зарарланган ҳудудни тарк этса) ҳисобланади.
Россия Ҳаво-космик кучларининг бошқа бошқарилувчи авиабомбалари сингари, “Дрель” 14 км баландликда “Ташладинг – унутдинг” тамойилига мувофиқ фойдаланилади ва унинг жанговар кучи НАТОдаги JDAM типидаги аналогларидан устундир.
Навигация ГЛОНАСС сунъий йўлдош тизими ва бошқа йўл топиш воситалари ёрдамида амалга оширилади. “Дрель”нинг узунлиги – 3,1 м, оғирлиги – 540 кг.
“Техмаш” компаниясининг ижрочи директори Александр Кочкин аввалроқ “Дрель” асосида “турли мақсадлар учун мўлжалланган маҳсулотлар” нинг линейкаси яратилишини эълон қилди, уларнинг хусусиятларини фақат тахмин қилиш мумкин.
Янги авиабомба яратилиши ҳақида илк бор 2016 йилда эълон қилинган эди.
Махсус ҳарбий операция ҳудудида фронтнинг баъзи қисмларида Россиянинг Су-34 самолётлари душманга қарши 40 тагача юқори аниқликдаги йирик калибрли учувчи бомбалардан ҳар куни ва жуда самарали фойдаланишмоқда. Уларни зенит тизимлари ёки электрон уруш тизимлари билан тўхтатиб бўлмайди. Олдинги чизиқдаги украиналик аскарларнинг гувоҳлик беришича, авиабомбалар билан методик зарбалар “дўзах эшикларини очмоқда” ва улардан ҳатто чуқур бетон бункерларда ҳам нажот йўқ.

Ҳақиқатга қайтиш

Россия ҳарбий-саноат мажмуаси махсус ҳарбий операциядан анча олдин юқори қувватли авиабомбаларни сериялаб ишлаб чиқаришни бошлади, аммо НАТОнинг разведка, ҳаво мудофааси ва электрон уруш тизимлари билан тўйинган Украина ҳарбий ҳаракатлар театри Украина Қуролли Кучлари мудофаасини бузишда бундай қуролларнинг алоҳида аҳамиятини аниқлади.
Масалан, УПАБ-1500Б бошқариладиган бомбалар 2022 йил баҳорида қўлланила бошланди ва Украина қўмондонлиги уларни дарҳол “жуда кучли таҳдид” деб атади. Кучли УПАБ-1500Б бошқариладиган авиабомба 1010 кг оғирликдаги жанговар каллак билан 50 км гача бўлган масофадаги нишонларни уришга қодир ва Су-30СМ билан Су-35 кўп нишонли қирувчи самолётлари, Су-34 бомбардимончилари ва Су-25 ҳужум самолётлари билан мос келади.
Украина Қуролли Кучлари ва НАТО Россиянинг оғир “Валкириялари” ни қандай уриб тушириш ёки навигациясини “ўчириш”ни ҳали ҳануз ўргана олмади. Шубҳасиз, янги “Дрель” душманга янги муаммолар ва йўқотишларни келтириб чиқаради.
Ўқ-дорилардан фаол фойдаланиш Украина Қуролли Кучларининг бутун мустаҳкамланган ҳудудларини тезда "демилитаризация қилади". Яқин келажакда сунъий интеллектнинг ривожланиши Россия авиабомбаларининг имкониятларини сезиларли даражада кенгайтиради.
Ғарб экспертлари Россия Ҳаво-космик кучлари томонидан 500 дан 1500 кг гача калибрли “ақлли” авиабомбалардан жанговар фойдаланишини хавотир билан таҳлил қилмоқдалар ва буни қўғирчоқ Украина армияси учун “ўсиб бораётган муаммо” деб билишади, чунки АҚШ билан НАТО да ҳам бунга қарши чоралар йўқ.
Patriot, NASAMS, Iris-T ва бошқа зенит-ракета тизимлари бу соҳада мутлақо яроқсиз бўлиб чиқди.
Бошқа томондан, оғирлиги 1020 кг бўлган ва 109 кг жанговар каллак – бетон тешувчи GBU-34 Америка бомба нишонга отиш жойидан атиги 24 км масофада уча олади ва россиялик ҳамкасбларидан ҳар жиҳатдан сезиларли даражада пастроқдир.
Украина ҳарбий ҳаракатлар театрида GPS-навигацияга эга Американинг авиабомбалари – 225 дан 450 кг гача бўлган (Украина МиГ-29 билан бирлаштирилган) JDAM-ER (Joint Direct Attack Munition), шунингдек, 150 км масофали ва оғирлиги 115 кг бўлган жанговар каллакли "ерга мосланган" (HIMARS ракетасининг қуйруқ қисми билан учирилган) GLSDB бомбалари умидларни оқламади. Россиянинг электрон уруш технологиялари НАТО учун кутилмаганда "кўр қилувчи" бўлиб чиқди. Россиянинг тўсиқлар кучини коинотдан GPS сигналлари тўхтатиб турмоқда. Россиянинг электрон уруш тизимлари ўзгаришлар билан GPS сигналларини ушлаб туриш ва қайта узатишга қодир, бу эса АҚШ ва НАТОнинг бутун координата тизимини ўзгартиради.
“Business Insider” нашри аввалроқ шундай деган эди: “Россиянинг электрон уруш тизимлари шунчалик самаралики, Украина, шунингдек, АҚШ ва НАТО энди JDAM бомбалари ва бошқа “ақлли” қуроллари ўз нишонларини уришига умид қила олмайди”.
“The American Conservative” журнали қўшимча қилди: Киев режимининг истаклари унинг имкониятларидан сезиларли даражада ошади, Россия эса “Америка билан прокси урушда ғалаба қозонмоқда”.
Янгиликлар лентаси
0