Термизда бўлиб ўтган халқаро форумда оламшумул янгилик эълон қилинди. Бир неча минг йиллар давомида фақат тарихий китобларда номи тилга олинган – Окс Искандария шаҳри топилгани дунёга маълум қилинди.
Окс Искандарияси, яъни Амударё бўйидаги Искандария шаҳри, Искандар Зулқарнайн томонидан асос солинган Юнон-Бақтрия давлатининг шарқий ҳимоя қалъаси ҳисобланган. Окс Искандариясининг гуллаб-яшнаган даври, эрамиздан олдинги III – II асрларга тўғри келади.
2 минг йилдан ортиқ ушбу шаҳар қаерда жойлашганини ҳеч ким аниқ билмаган. Ўзбекистонлик археолог олим Эдвард Васильевич Ртвеладзе Окс Искандариясининг дастлабки нишоналарини 2007 йилда Термиз яқинидаги Кампиртепа қўрғонидан топган эди.
Ноёб мажмуа қалъа ва тузилишига кўра амфитеатрни эслатувчи, атрофини ўраб турувчи бинолардан иборат. Шаҳар нафақат минорали деворлар, балки чуқур хандақлар билан ҳам мустаҳкамланган. Олимларнинг ҳисоб-китобига кўра, қалъа гуллаб-яшнаган даврда бу ерда қарийб 900 нафар аҳоли истиқомат қилган. Иккинчи асрнинг ўрталарида Амударёнинг сатҳи кескин кўтарилгандан сўнг одамлар бу ерни тарк этган.
Окс Искандарияси ҳақидаги оламшумул кашфиёт қачон эълон қилиниши маълум бўлди
Sputnik Ўзбекистон фотожамланмасида шахсан Искандар Зулқарнайн асос солган шаҳар ҳозирда қандай кўринишга эгалигини томоша қилишингиз мумкин.