Тайвань Хитойни нишонга олди, АҚШ эса бунда “нишонга олишга кўмаклашувчими”?

© AFP 2023 / HANDOUTАмериканский истребитель F-16, взлетающий во время учений на военно-воздушной базе Хуалянь в Восточном Тайване
Американский истребитель F-16, взлетающий во время учений на военно-воздушной базе Хуалянь в Восточном Тайване - Sputnik Ўзбекистон
Oбуна бўлиш
Тайбэй ва Пекин ўртасидаги муносабатлар кескинлашмоқда, баёнотлар ва сиёсий ҳаракатлардан қурол-яроғли тўқнашувгача етиб бормоқда (ҳозирча мажозий маънода). АҚШ эса доим оловга ёғ сепишга тайёр. Коронавирус ҳам орол ва ХХР ўртасидаги муносабатларни мураккаблаштирмоқда.

Агар АҚШ Пекинни барча коронавирусга оид гуноҳларда айблашда давом этса, Тайванга нима бўлади? Тайбэй Хитой Вашингтон билан янада яқин шерик бўлишига йўл қўймаслик учун узил-кесил оролни куч билан“қўшиб олишга” уриниши мумкин деб ўйлайди. Дарҳақиқат, ушбу вазиятда Тайвань ҳар қандай Хитойга қарши ҳаракатларнинг плацдармига айланиши мумкин.

The South China Morning Post нашрининг хабар беришича, ўзини фараз қилинган "тажовуздан" ҳимоя қилиш учун Тайвань ўзининг баллистик ракеталарини Хитойнинг қисми етиб бориши учун такомиллаштириши мумкин. Афтидан, улар аллақачон ракеталар синовларини ўтган ой ўтказиб бўлган.

Жители Уханя едут на пароме через реку Янцзы - Sputnik Ўзбекистон
Хитой ҳукумати маҳаллий ҳокимиятларга "камҳаржроқ бўлишни"ни тавсия қилди

Умуман олганда, Тайбэй тезда қуролланмоқда: ўз сув ости кемалари гуруҳини тузиб, Пекинни АҚШдан улар учун торпедаларни сотиб олишлари мумкинлиги билан жиғига тегмоқда. ОАВларнинг ёзишича, оролда америкалик шерикларининг ёрдамини кутган ҳолда Хитойнинг қолган қисмидан ўзини ҳимоя қилиш сценарийсини жиддий ўрганишмоқда.

Аммо Хитой ва АҚШ учун Тайвань нимани англатади? Савдолашиш мавзуси. Агар келажакда Вашингтон ва Пекин савдо муаммолари, сиёсий қийинчиликлар ва бошқа муаммоларни енга олишса, америкаликларнинг Тайбейга ҳомийлиги тез ва жиддий сустлашиши мумкин.

Қитъадаги Хитойнинг мустақил оролни куч билан жиловлаб олиш уриниши назарий жиҳатдан очиқ қарама-қаршиликка олиб келиши мумкин, бу эса иштирокчиларнинг ҳар бирига номақбул. АҚШ ҳам буни тушунади ва бутун жанговар кучи (ёки ҳатто қисман) билан ҳам Тайвань учун "туриб бериши" даргумон. Энг муҳими, ҳар қандай вазиятда ҳам, Тайваннинг ўзининг бунда омади чопмайди: ёки Пекин, ёки Вашингтон унинг автономиясини тортиб олади ёки у қарама-қаршиликлар майдони ва савдолашиш воситасига айланади.

Муаллиф Мария Меркулова, Sputnik Радиоси

Янгиликлар лентаси
0